11 miesięcy temu
Zadrzewienie znajdujące się na Trwałym Użytku Zielonym może być zaliczone do kwalifikującego się do płatności bezpośrednich po zachowaniu określonych warunków. Co trzeba spełnić, by móc je zaliczyć do kwalifikującego się hektara. Pismo w tej sprawie wystosowała Krajowa Rada Izb Rolniczych.
Zadrzewienie śródpolne jest ważnym elementem krajobrazu rolniczego, niosącym ze sobą wiele korzyści środowiskowych. Poprawia ono lokalne warunki wodne i pogodowe. Zmniejsza prędkość wiatru, dzięki czemu ogranicza parowanie z gleby i ogranicza jej erozję. Zimą zapewnia korzystniejszy układ pokrywy śnieżnej na polach. Ponadto takie zadrzewienie odgrywa istotną rolę w zachowaniu lokalnej bioróżnorodności.
Z jakim wnioskiem w sprawie TUZ wyszła Krajowa Rada Izb Rolniczych?
KRIR wystosowała pismo w sprawie aktualizacji map TUZ oraz przyznawania płatności do powierzchni zadrzewionych/zakrzaczonych, na których realizowany jest wypas. Wnioskowała ona:
aby aktualizacja map związana z TUZ była przeprowadzana na bieżąco, w okresie rocznym i obowiązywała od momentu wprowadzenia aktualizacji.
W odpowiedzi uzyskała wyjaśnienie, iż system LPIS zbudowano w taki sposób, aby aktualizacja istniejących danych obowiązywała od daty aktualizacji/wprowadzenia. Dotyczy do zarówno zasięgów istniejących TUZ, jak i nowych danych wprowadzanych do systemu.
Odniesiono się do przepisów Unii Europejskiej, w których świetle:
Trwałe użytki zielone i pastwiska trwałe (zwane łącznie trwałymi użytkami zielonymi, TUZ), oznaczają grunty wykorzystywane do uprawy traw lub innych pastewnych roślin zielnych rozsiewających się naturalnie (samosiewnych) lub uprawianych (wysiewanych), które nie były objęte zmianowaniem upraw danego gospodarstwa rolnego przez okres co najmniej pięciu lat.
Jak działa system monitorujący stan użytkowania gruntów
Aktualny stan użytkowania gruntów wynikający z historii deklaracji działek rolnych znajduje się w aplikacji eWniosekPlus. Obejmuje on także informacje dotyczące trwałych użytków zielonych na działkach referencyjnych. Prawo uzupełniono o 1 art. 4 ust. 3 lit. c rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 2021/2115) z dnia 2 grudnia 2021 r. Ustanawia ono przepisy dotyczące wsparcia planów strategicznych sporządzanych przez państwa członkowskie w ramach wspólnej polityki rolnej (planów strategicznych WPR) i finansowanych z Europejskiego Funduszu Rolniczego Gwarancji (EFRG) i z Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW). Ponadto uchyla rozporządzenia (UE) nr 1305/2013 i (UE) nr 1307/2013. Wprowadza warstwę „TUZ potencjalny” wraz z oznaczeniem cyfrą rzymską liczby lat nieprzerwanej deklaracji gruntów wykorzystywanych do uprawy traw lub innych pastewnych roślin zielnych.
Wdrożone rozwiązanie wizualizacji warstwy „potencjalny TUZ” pozwala beneficjentom składającym wniosek w aplikacji eWniosekPlus kontrolować historię deklaracji upraw na swoich działkach rolnych. Ponadto zapewnia im pełną informację, w jaki sposób grunt, który deklaruje do płatności, zostanie potraktowany w dniu wydania decyzji o przyznaniu danej płatności. o ile na wymienionych przez beneficjenta działkach przez 5 lat utrzymana zostanie deklaracja gruntów wykorzystywanych do uprawy traw lub innych pastewnych roślin zielnych rozsiewających się naturalnie (samosiewnych) lub uprawianych (wysiewanych), po odnotowaniu szóstej niezmienionej deklaracji zostanie naniesiona warstwa TUZ. Szczegółowa kontrola monitorowania przekształcania sposobu użytkowania gruntu wynika z przepisów prawa. Obejmuje ją także rekomendacja Komisji Europejskiej wyrażona w postępowaniu kontrolnym AA/2018/009/PL.
Jak należy postępować przy wnioskowaniu o dopłaty?
Rolnik we wniosku o przyznanie pomocy musi wymienić szczegóły pozwalające na identyfikację wszystkich działek rolnych w jego gospodarstwie. Obejmuje to ich powierzchnię, położenie oraz użytkowanie. Podstawę prawną stanowi art. 5 rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) 2022/1173 z dnia 31 maja 2022 r. ustanawiającego zasady stosowania rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/2116 w odniesieniu do zintegrowanego systemu zarządzania i kontroli we wspólnej polityce rolnej.
A co w przypadku, gdy na gruncie, na który nałożono warstwę TUZ, rolnik dokonał zasiewu nowych roślin (innych niż uprawa traw wieloletnich lub mieszanek traw wieloletnich z bobowatymi drobnonasiennymi)? jeżeli chce on przez cały czas utrzymać taki grunt, jako grunt orny, to we wniosku o przyznanie płatności musi wskazać faktyczny sposób użytkowania gruntu. Wtedy deklaracja rolnika zostanie uznana.
Jakie zadrzewienie kwalifikuje się do płatności bezpośrednich
W świetle przepisów UE gruntami kwalifikującymi się do płatności bezpośrednich są m.in.:
- Obszary lub obiekty nieprodukcyjne zgodnie z normą GAEC 8, na których występują elementy krajobrazu podlegające obowiązkowi zachowania zgodnie z tą normą. Mają zachować zgodność z ochroną środowiska oraz wykorzystywanie do osiągnięcia minimalnego udziału powierzchni gruntów ornych przeznaczonych na obszary i elementy nieprodukcyjne, w tym grunty ugorowane.
- Elementy krajobrazu tworzące działkę rolną takie jak:
- pasy zadrzewień lub żywopłoty o maksymalnej szerokości 2 m,
- zadrzewienie śródpolne o powierzchni nie większej niż 100 m²,
- rozproszone drzewa zlokalizowane na użytkach rolnych pod warunkiem, iż ich liczba na hektar nie przekracza 100 sztuk. Jednakże warunek ten nie obejmuje drzew owocowych oraz systemów rolno-leśnych uznawanych za kwalifikujący się hektar.
Grunty, na których znajdują się ww. zadrzewienia lub rozproszone drzewa zalicza się do kwalifikującego się hektara. Jednakże pod warunkiem, iż można na nich prowadzić działalność rolniczą. jeżeli spełniają powyższe warunki, to można je pozostawić w celu schronienia się zwierząt przed niekorzystnymi warunkami atmosferycznymi. Jednocześnie nie ma konieczności wyłączania tej powierzchni z płatności obszarowych w ramach dopłat bezpośrednich na terenach wypasu zwierząt trawożernych.
Reasumując, zadrzewienie jako powierzchnia kwalifikowana do płatności sprzyja poprawie warunków siedliskowych i stanowi schronienie dla zwierząt. Ponadto umożliwia odtworzenie krajobrazu, przez co pozytywnie wpływa na produkcję rolną i na rozwój obszarów wiejskich.
Źródło: ZIR
