Komisja Europejska upraszcza politykę rolną. Mniej kontroli, więcej wsparcia

Unia Europejska szykuje istotne zmiany w przepisach dotyczących rolnictwa. Komisja Europejska zaprezentowała pakiet uproszczeń, który ma zmniejszyć obciążenia biurokratyczne, ograniczyć liczbę kontroli oraz złagodzić wymagania środowiskowe. To odpowiedź na ubiegłoroczne protesty rolników, które przetoczyły się przez wiele państw Wspólnoty.

Komisja Europejska upraszcza politykę rolną. Mniej kontroli, więcej wsparcia

Koniec z nadmiarem papierologii

Jednym z kluczowych elementów reformy jest zmniejszenie biurokracji, na którą rolnicy od lat narzekają. Jak podaje korespondentka RMF FM, Katarzyna Szymańska-Borginon, Bruksela chce, by gospodarze spędzali mniej czasu w dokumentach, a więcej na pracy w polu.

Mniej kontroli, mniej stresu

Dużą zmianą ma być ograniczenie liczby kontroli – do jednej rocznie na gospodarstwo. Christophe Hansen, unijny komisarz ds. rolnictwa, podkreśla, iż ciągłe kontrole były jednym z głównych źródeł stresu dla rolników. Dzięki nowym technologiom, takim jak systemy satelitarne, weryfikacja zgodności z przepisami ma być teraz bardziej efektywna i mniej uciążliwa.

Zachęty zamiast kar: GAEC 2 dodatkowo premiowane

Nowa propozycja zakłada również odejście od dominującego systemu sankcji na rzecz zachęt. Rolnicy mają być nagradzani za dobre praktyki, a nie jedynie karani za uchybienia. Dotyczy to m.in. przestrzegania wymagań Zielonego Ładu, które – według planu – mają zostać poluzowane i dostosowane do realiów gospodarstw. Wprowadzone zostaną ułatwienia w realizacji normy GAEC2, która dotyczy ochrony terenów podmokłych i torfowisk. Państwa członkowskie zyskają możliwość wprowadzenia systemu zachęt finansowych, aby zmotywować rolników do przestrzegania tych przepisów – w tym przypadku przewidziane są rekompensaty za działania sprzyjające ochronie tych cennych ekosystemów.

Więcej środków dla najmniejszych gospodarstw

Zmiany obejmą także wzrost ryczałtowych płatności dla drobnych rolników. Dzięki temu mniejsze gospodarstwa zyskają większą stabilność finansową, a jednocześnie zostaną zwolnione z części przepisów środowiskowych, które w ich przypadku były trudne do spełnienia. KE zwiększy kwotę ryczałtowej pomocy dla najmniejszych gospodarstw – z dotychczasowych 1250 euro do 2500 euro rocznie. Taka forma wsparcia będzie wypłacana automatycznie, bez konieczności składania standardowych wniosków o dopłaty. Komisja Europejska proponuje również nową, uproszczoną formę wsparcia dla rozwoju małych gospodarstw – jednorazową wypłatę do 50 tys. euro, przeznaczoną na rozszerzenie działalności produkcyjnej lub realizację inwestycji. Środki te mają ułatwić rozwój i modernizację niewielkich gospodarstw, bez nadmiernych formalności.

Nowe zasady dla użytków zielonych

Istotne ułatwienia obejmą również trwałe użytki zielone (TUZ). Dotychczas grunty orne wykorzystywane jako łąki przez okres dłuższy niż 5 lat automatycznie zmieniały swój status na TUZ. Zgodnie z nowymi propozycjami, próg ten zostanie przesunięty do 7 lat, co ma dać rolnikom większą swobodę w gospodarowaniu gruntami i pozwolić na bardziej elastyczne planowanie upraw.

Rezerwa kryzysowa i pomoc w sytuacjach nadzwyczajnych

Nowe przepisy zakładają również, iż państwa członkowskie będą mogły szybciej reagować w razie klęsk żywiołowych. Ma to się odbywać poprzez zwiększenie krajowego finansowania oraz uproszczenie procedur przyznawania pomocy.

Reforma z myślą o przyszłości

Planowane zmiany to krok w stronę bardziej przyjaznej, elastycznej i zrównoważonej polityki rolnej UE. Mają one nie tylko odciążyć rolników, ale też zwiększyć ich zaufanie do unijnych instytucji.

Nowe przepisy są jeszcze w fazie konsultacji, ale już teraz wiadomo, iż mają szansę przynieść realną poprawę w funkcjonowaniu tysięcy europejskich gospodarstw.