11 miesięcy temu
Zgodnie z rozporządzeniem, na gruntach ornych nawożenie azotem jesienią jest możliwe do końca października. W wyjątkowych sytuacjach termin ten może zostać przedłużony. Jaki to warunek i do kiedy ostatecznie można stosować jesienią nawozy azotowe?
Ze względu na niekorzystne warunki glebowe, możliwe jest opóźnione nawożenie azotem jesienią. Sprawdźmy, co warunkuje taką modyfikację agrotechniki.
Jakie nawozy stosujemy jesienią?
Pod rośliny jednosezonowe, jakimi są rośliny ozime, stosujemy jesienią nawozy zarówno przedsiewnie, jak i pogłównie. W nawożeniu podstawowym (przedsiewnie lub jednocześnie z siewem, doglebowo) podajemy azot, potas, fosfor oraz inne brakujące składniki. Najlepiej na podstawie wyników analizy gleby. Natomiast pogłównie (tj. w okresie wegetacji) podajemy mikroelementy oraz uzupełniamy składniki na podstawie wyników analizy liści bądź rozpoznania niedoborów na nadziemnych częściach roślin.
W wypadku roślin wieloletnich czy TUZ nawozy podajemy pogłównie. Czyli zgodnie z obowiązującymi zasadami adekwatnie dokarmiamy rośliny.
Podkreślmy, iż azot (N) jest głównym pierwiastkiem plonotwórczym, którego niedobór jesienią odbija się negatywnie na przyszłym plonie. Bez względu czy będziemy mieli do czynienia z roślinami jednosezonowymi, w tym przypadku ozimymi, czy wieloletnimi.
Wszelkie niedobory azotu na roślinach ozimych korygujemy zwykle wiosną, jednak w przypadku wyraźnych niedoborów, warto zabieg wykonać jeszcze jesienią. Do deficytów mogło bowiem dojść w warunkach nadmiernego uwilgotnienia gleby spowodowanego wypłukaniem pierwiastka przez obfite deszcze. Wyraźne braki azotu stwierdzamy także na roślinach poddanych długotrwałemu stresowi spowodowanego suszą glebową.
Pszenica jesienią 2023. Warunki glebowe najgorsze od 5 lat
Graniczne terminy stosowania nawozów jesienią wg rozporządzenia
Rozporządzenie dotyczące tzw. programu azotanowego określa graniczne terminy stosowania nawozów. Czyli uwzględnia daty, do kiedy jesienią można stosować nawozy, głównie azotowe. Ściśle mówiąc, chodzi o rozporządzenie Rady Ministrów z 31 stycznia 2023 r. w sprawie Programu działań mających na celu zmniejszenie zanieczyszczenia wód azotanami pochodzącymi ze źródeł rolniczych oraz zapobieganie dalszemu zanieczyszczeniu (Dz. U. 2023 poz. 244).
- Zgodnie więc z prawem na gruntach ornych:
- nawozy naturalne stałe (czyli obornik oraz pomiot ptasi) można stosować do 31 października;
- nawozy azotowe mineralne i nawozy naturalne płynne (czyli gnojowicę, gnojówkę) można stosować do zasadniczo do 20 października (dla niektórych gmin do 15 października albo 25 października)
- Zgodnie z prawem na TUZ (trwałe użytki zielone) oraz w uprawach wieloletnich i uprawach trwałych:
- nawozy naturalne stałe (czyli obornik oraz pomiot ptasi) można stosować do 30 listopada;
- nawozy azotowe mineralne i nawozy naturalne płynne (czyli gnojowicę, gnojówkę) można stosować do 31 października.
Opóźnione nawożenie azotem jesienią — kiedy dopuszczone?
Na gruntach ornych możliwe jest późniejsze, niż określone w rozporządzeniu, stosowanie nawozów naturalnych zawierających azot. Pamiętajmy jednak, iż „furtka” ta absolutnie nie dotyczy nawożenia upraw pod osłonami oraz upraw kontenerowych.
Maksymalny termin nawożenia jesiennego
Graniczny termin stosowania nawozów to choćby 21 grudnia.
Warunki umożliwiające opóźnienie jesiennego nawożenia azotem
Elastyczne podejście do jesiennego terminu stosowania nawozów naturalnych jest możliwe w wyjątkowych sytuacjach:
- gdy panują niekorzystne warunki pogodowe — np. nadmierne uwilgotnienie gleby, wystąpienie suszy, wówczas graniczny termin stosowania nawozów to 30 listopada.
Przepisy programu azotanowego nie wymagają specjalnego dokumentowania takich przypadków. To rolnik samodzielnie określa warunki pogodowe. Sam widzi zasadność stosowania nawozów w terminie późniejszym niż 31 października. Musi jednak pamiętać o tym, iż nie można nawozić w przypadku, kiedy gleba jest zamarznięta, zalana wodą, nasycona wodą lub przykryta śniegiem. - kiedy zakładamy uprawy jesienią po późno zbieranych przedplonach — buraku cukrowym, kukurydzy lub późnych warzywach wówczas termin stosowania nawozów to koniec jesieni. Czyli 21 grudnia.
W przypadku stosowania nawozów pod zakładanie uprawy jesienią po późno zbieranych przedplonach, buraku cukrowym, kukurydzy lub późnych warzywach:
- dopuszczalna dawka azotu (N) w wieloskładnikowych nawozach dla zakładanych upraw nie może przekroczyć dawki 30 kg N/ha.
Należy szczegółowo udokumentować termin zbioru, datę stosowania nawozu, zastosowane nawozy i ich dawkę oraz termin siewu jesiennej uprawy.
Źródło: MRiRW
