Nowe regulacje unijne w walce z mykotoksynami. Co zmienia się dla rolników i konsumentów?

Mykotoksyny to szkodliwe substancje produkowane przez grzyby, które mogą pojawiać się w żywności i paszach, wpływając negatywnie na zdrowie ludzi i zwierząt. W związku z rosnącą świadomością ich zagrożeń Unia Europejska wprowadza nowe przepisy mające na celu jeszcze lepszą ochronę konsumentów i producentów.

Nowe regulacje unijne w walce z mykotoksynami. Co zmieniają dla rolników i konsumentów?

Od 1 lipca 2024 roku zaczną obowiązywać nowe, bardziej rygorystyczne limity dla wybranych rodzajów mykotoksyn, takich jak deoksyniwalenol oraz toksyny T-2 i HT-2. Celem tych regulacji jest zwiększenie bezpieczeństwa produktów rolnych, takich jak zboża i pasze, poprzez minimalizację obecności toksycznych związków w łańcuchu żywnościowym.

Nowe przepisy wymagają od rolników i przedsiębiorstw większej kontroli jakości zarówno w procesie uprawy, jak i przechowywania produktów rolnych. Regulacje te mają najważniejsze znaczenie dla zdrowia ludzi i zwierząt oraz są kolejnym krokiem w działaniach Unii Europejskiej na rzecz poprawy bezpieczeństwa żywności i pasz.

Nowe unijne limity dla mykotoksyn – szczegóły i konsekwencje

Wprowadzone przez Unię Europejską przepisy regulują zawartość mykotoksyn głównie w zbóż i produktach zbożowych, w tym kukurydzy. W przypadku deoksyniwalenolu limit dla nieprzetworzonych zbóż został obniżony do 1000 μg/kg, a dla określonych rodzajów zbóż, takich jak kukurydza czy pszenica durum, ustalono dodatkowe szczegółowe wartości graniczne.

Podobnie zaostrzone limity dotyczą toksyn T-2 i HT-2, wytwarzanych przez grzyby z rodzaju Fusarium. Limity te różnią się w zależności od rodzaju ziarna i jego przeznaczenia – na przykład dla zbóż przeznaczonych bezpośrednio do konsumpcji wartości są znacznie niższe, aby zapewnić dodatkową ochronę konsumentów.

Produkcja zboża pod presją zaostrzonych norm

Rolnicy, aby sprostać nowym wymaganiom, muszą intensyfikować działania związane z ochroną upraw przed grzybami wywołującymi fuzariozę kłosów – jedną z głównych przyczyn powstawania mykotoksyn. W przypadku kukurydzy, której wysokie rośliny trudno chronić przed chorobami, najważniejszy jest odpowiedni termin zbioru oraz szybkie suszenie ziarna, aby
ograniczyć ryzyko rozwoju grzybów. adekwatne przechowywanie ziarna odgrywa równie istotną rolę w walce z mykotoksynami.
Rolnicy monitorują warunki magazynowania, takie jak wilgotność i temperatura, aby zapobiegać wzrostowi toksycznych substancji.

Kukurydza pod lupą

Ziarno kukurydzy, ze względu na wysoką wilgotność sięgającą choćby 40% podczas zbiorów, wymaga szczególnej uwagi. Szybkie suszenie ziarna do poziomu około 14% wilgotności jest najważniejsze dla jego bezpiecznego przechowywania. W ostatnich latach, dzięki zmianom klimatycznym, cieplejsze jesienie umożliwiają zbieranie suchszego ziarna, co pozytywnie wpływa na jego jakość. Analizy z 2024 roku wykazały, iż zawartość mykotoksyn w ziarnie kukurydzy była bardzo niska – w większości przypadków poniżej progu oznaczalności.

Perspektywy na przyszłość

Nowe limity unijne, choć stawiają wyzwania zarówno przed rolnikami, jak i producentami żywności, mają na celu zapewnienie większego bezpieczeństwa konsumentom. Dzięki skutecznej ochronie upraw, lepszemu przechowywaniu i postępom w technologii badania mykotoksyn jakość zboża na rynku europejskim stale się poprawia.

Kampania “Jakość zaczyna się od ziarna”

Polskie zboża to gwarancja jakości i bezpieczeństwa – trafiają na nasze stoły jako produkty spełniające najwyższe standardy. Kampania „Jakość zaczyna się od ziarna” należąca do Federacji Branżowych Związków Producentów Rolnych powstała, by pokazać, jak polscy rolnicy, korzystając z nowoczesnych technologii, dbają o środowisko i o wysoką jakość swoich upraw. Dzięki tej inicjatywie budujemy zaufanie konsumentów, edukując ich i rozwiewając mity
dotyczące polskich zbóż.

Zapraszamy do śledzenia kampanii na Facebooku, X oraz na stronie internetowej.

Źródło: Federacja Branżowych Związków Producentów Rolnych