8 miesięcy temu
Rynek mleka w Polsce ma za sobą burzliwy rok. Jednak w III kwartale 2023 r. sytuacja w krajowym mleczarstwie uległa poprawie. A jak zapowiada się rok 2024? Czy ceny mleka wzrosną?
Rynek mleka w III kwartale 2023 r. odnotował wzrost ekonomiczny, choć wobec analogicznego okresu 2022 r. wciąż jest to znaczny spadek. Co czeka polskie mleczarstwo w 2024 roku?
Jaka jest sytuacja na rynku mleka?
Jak informuje Agnieszka Maliszewska, dyrektor biura Polskiej Izby Mleka, wyniki finansowe krajowego przemysłu mleczarskiego za trzy kwartały 2023 r. uległy znaczącemu pogorszeniu wobec analogicznego okresu 2022 r. Mianowicie od stycznia do września 2023 r. zysk brutto przemysłu mleczarskiego wyniósł 254 mln zł. To o 86,9% mniej wobec III kwartału w 2022 r. ( 1932,8 mln zł). Natomiast zysk netto wyniósł 139,8 mln zł, czyli -91,5% r/r (1653,1 mln zł w 2022 r.). Gdyby jednak porównać aktualny rynek mleka w Polsce z sytuacją w pierwszym półroczu 2023 r., ta strata finansowa jest niewielka.
Wynik finansowy w polskim mleczarstwie — podsumowanie III kwartału 2023 r.
A zatem przez trzy kwartały 2023 r. całościowo przychody branży mleczarskiej spadły do 38,3 mld zł (-10,1%). Z tego 6,8 mld zł stanowi wartość eksportu w tym okresie (-6,9%). Ponadto spadła średnia cena skupu mleka do 207 zł/hl (-8,3%). Natomiast zwiększyły się dostawy surowca mlecznego do zakładów, osiągając wartość 11,6 mld zł (+2% ).
Jeśli chodzi o koszty produkcji mleczarskiej ogółem, to w II kwartale ub.r. kształtowały się one następująco:
- koszty operacyjne — 38,3 mld zł (-6,2 proc.);
- koszty surowca mlecznego — 20,5 mld zł (-2,6 proc.);
- koszty materiałów i innych surowców — 7,9 mld zł (-23,8 proc.).
Wzrosły natomiast koszty energii (+13,7 proc.), usług obcych (+7,2 proc.) oraz wynagrodzenia (+7,9 proc.).
Co więcej, w ciągu trzech kwartałów 2023 r. skurczył się udział przedsiębiorstw generujących zyski (do 49,5 proc., czyli-29,5 p.p.), zaś ich udział w przychodach branży spadł do 71,9 proc. (-17,1 p.p.). Mimo tych spadków aktywność inwestycyjna przedsiębiorstw utrzymała wartość z analogicznego okresu 2022 roku, czyli 563,9 mln zł.
Ile kosztuje litr mleka w skupie?
Jak aktualnie wygląda krajowy rynek mleka? Według GUS w listopadzie 2023 r. średnia cena skupu mleka wyniosła 207,22 zł /hl. Tym samym była niższa o 23,4 % niż w listopadzie 2022 r., ale o o 5,9 % wyższa wobec października 2023 r. Najwyższe ceny odnotowano w województwach podlaskim (222,88 zł/hl), mazowieckim (208,10 zł/hl) i lubuskim (207,73 zł/hl). Zaś najmniej oferowano w Małopolsce (187,37 zł/hl), na Pomorzu (195,43 zł/hl) i w województwie łódzkim (195,73 zł/hl).
Tymczasem analizując oferty wybranych firm, w styczniu 2024 roku średnia cena skupu mleka spadła do 204,00 zł/hl. Przy czym najniższe stawki wynoszą 198,00 zł/hl i nie przekraczają 208,00 zł/hl.
Rynek mleka w Polsce 2024
Powyższy spadek cen mleka zdaje się odzwierciedlać prognozowane przez analityków banku Crédit Agricole obniżki na początku 2024 roku. Mianowicie obserwowany od września 2023 r. światowy wzrost cen produktów mlecznych spowodowany jest osłabieniem globalnej podaży mleka. Niestety, nie idzie za tym wzrost popytu na produkty mleczne. To zaś w dłuższej perspektywie nie sprzyja podwyżkom cen mleka. W związku z tym, zdaniem analityków banku, spadkowa faza cyklu będzie kontynuowana w 2024 roku.
Na odwrócenie koniunktury, jakie przyniósł 2024 rok, zwraca uwagę również Agnieszka Maliszewska. Jej zdaniem wysokie koszty produkcji sprawiają, iż nasze produkty mleczarskie tracą na konkurencyjności.
Nasz eksport staje się coraz mniej konkurencyjny ze względu na wysokie koszty produkcji. Główne rynki zbytu poza Polską to UE, w tym prym wiodą Niemcy – mówi dyrektor biura PIM. — Wciąż dużo serów wysyłamy do Ukrainy.
Co z cenami mleka w 2024?
Ceny mleka w 2024 roku będą ponownie spadać. Odbicie cenowe nastąpi dopiero w III kwartale 2024 r.
fot. zrzut ekranu / Agromapa
Jak będą kształtować się ceny mleka w dalszej części roku 2024? Analitycy Crédit Agricole prognozują ożywienie gospodarcze, a co za tym idzie zwiększenie siły nabywczej konsumentów. W efekcie powinien nastąpić stopniowy wzrost popytu na produkty mleczne na świecie. Zatem oczekuje się, iż globalny rynek mleka pozostanie w spadkowej fazie aż do III kwartału br.
To z kolei przełoży się na ceny skupu mleka w Polsce, które już zaczynają spadać. W kulminacyjnym momencie mogą osiągnąć około 170 zł/hl. Jednak na koniec 2024 r. cena skupu mleka w Polsce zbliży się do obecnego poziomu i wyniesie około 200 zł/hl.
Źródło: Izba Mleka, KZSMZR, Ceny Rolnicze, Crédit Agricole
