Tragedia w okolicach Proszowic. Co musi zrobić rolnik po stwierdzeniu szkód w jego gospodarstwie?

Miniona noc przyniosła prawdziwe piekło dla rolników z południowej Polski. Regiony znane z produkcji warzyw, takie jak gmina Kocmyrzów-Luborzyca i Koniusza, zostały brutalnie potraktowane przez superkomórkę burzową. Przyniosła ona potężne porywy wiatru, nawalny deszcz i grad, powodując ogromne zniszczenia zarówno w uprawach, jak i budynkach gospodarczych. Dla wielu producentów ten kataklizm oznacza koniec sezonu. Warzywa, często niemal gotowe do zbioru, takie jak kapusta czy kalafior, zostały zmasakrowane przez gradziny osiągające choćby kilka centymetrów.

Trud wielu miesięcy poszedł na marne, a rolnicy stają przed tragiczną perspektywą utraty podstawowego źródła dochodu i braku możliwości odzyskania poniesionych kosztów.

Koniec sezonu. Początek walki z biurokracją

Po szoku i rozpaczy, jaka nadeszła wraz z nawałnicą, rolnicy, którzy ponieśli szkody, muszą natychmiast rozpocząć walkę – tym razem nie z siłami natury, ale z procedurami, by ubiegać się o wsparcie. Gdy tylko stwierdzą szkody w swoim gospodarstwie rolnym – czy to spowodowane gradem, deszczem nawalnym, huraganem, czy innymi niekorzystnymi zjawiskami atmosferycznymi – pierwszym i kluczowym krokiem jest pisemne powiadomienie o tym urzędu gminy.

Gdzie zgłosić szkody?

Zgłoszenie o wystąpieniu szkód rolnik powinien złożyć w urzędzie gminy, który jest adekwatny ze względu na położenie jego gruntów. W przypadku gmin takich jak Koniusza czy Kocmyrzów-Luborzyca, które znalazły się w epicentrum kataklizmu, to właśnie tam należy skierować swoje kroki. Urząd Gminy w Koniuszy zdążył poinformować, iż w związku z nawałnicami z dnia 05.06.2025, rolnicy poszkodowani mogą składać pisemne wnioski.

Co jeżeli gospodarstwo leży w wielu gminach?

Sytuacja staje się nieco bardziej złożona dla producentów, których grunty rolne rozciągają się na terenie kilku gmin. Taki rolnik ma obowiązek powiadomić o wystąpieniu szkód wszystkie urzędy gmin adekwatne ze względu na położenie jego gruntów. Co jeszcze jest wymagane od rolnika?

Co więcej, producent musi przygotować zbiorcze zestawienie, w którym poda dane o produkcji i szkodach poniesionych w każdej z tych gmin. To kompleksowe zestawienie przekazuje następnie do tej gminy, na terenie której znajduje się największa część jego gospodarstwa.

Terminy są kluczowe

W obliczu zniszczeń czas staje się bezlitosnym wrogiem. Rolnik musi działać gwałtownie i zdecydowanie. Wniosek o szacowanie szkód wraz z niezbędnymi załącznikami należy złożyć w ściśle określonym terminie – do 10 dni roboczych od dnia wystąpienia niekorzystnego zjawiska atmosferycznego.

Wniosek i niezbędne dokumenty

Zgłoszenie o wystąpieniu szkód składa się w urzędzie gminy na obowiązującym wzorze wniosku o szacowanie szkód. Ten dokument to przepustka do ewentualnego wsparcia, dlatego musi być wypełniony z najwyższą starannością. Wniosek należy wypełnić czytelnie, drukowanymi literami i koniecznie wpisać wszystkie wymagane dane. Brak pełnych danych jest równoznaczny z odrzuceniem wniosku z przyczyn formalnych – to wyrok dla rolnika, który przeżył kataklizm.

Trzeba dołączyć również inne wymagane dokumenty. Ich lista może zależeć od rodzaju poniesionych szkód. Przykłady niezbędnych załączników – kopia wniosku złożonego do ARiMR o płatności w ramach wsparcia bezpośredniego, wydruk z Systemu Identyfikacji i Rejestracji Zwierząt (IRZ).

Skutki fałszywych oświadczeń

Podpisując wniosek, rolnik własnoręcznie potwierdza nie tylko prawdziwość złożonych danych, ale także wyraża zgodę na przetwarzanie danych osobowych. Jednocześnie oświadcza, iż znane są mu konsekwencje składania fałszywych oświadczeń. W obliczu tragedii, dokładność jest istotna.

Co dalej?

Po złożeniu wniosków przez poszkodowanych rolników, to gmina przejmuje dalsze działania. Zebrane dokumenty są następnie przekazywane do Małopolskiego Urzędu Wojewódzkiego. Tragedia, która dotknęła rolników w okolicach Proszowic, jest wielkim ciosem. Procedury zgłaszania szkód mogą wydawać się kolejnym ciężarem, ale ich precyzyjne i terminowe wypełnienie jest jedyną szansą na uzyskanie niezbędnego wsparcia, aby choć w niewielkim stopniu złagodzić skutki niszczycielskiej siły.