9 miesięcy temu
NIK stwierdziła nieprawidłowości w PGW Wody Polskie. Albowiem kontrola wykazała, iż zatwierdzanie taryf za wodę i ścieki odbywało się niezgodnie z Kodeksem postępowania administracyjnego.
Zatwierdzanie taryf za wodę i ścieki przez Wody Polskie odbywało się przewlekle i z naruszeniem przepisów Kodeksu postępowania administracyjnego (KPA). Tak wynika z najnowszego raportu Najwyższej Izby Kontroli. Kontrola dotyczyła pracy dwóch regionalnych oddziałów Wód Polskich w Poznaniu i Szczecinie w latach 2021–2022. Jednocześnie NIK przeprowadziła ankietę wśród podlegających tym oddziałom przedsiębiorstw i gmin. Okazuje się, iż ponad połowa badanych spółek wodociągowo-kanalizacyjnych poniosła straty.
Zatwierdzanie taryf za wodę i ścieki. Co wykazała kontrola NIK?
NIK wszczęła działania kontrolne w związku z doniesieniami o nieprawidłowościach płynącymi z sektora wodociągowo-kanalizacyjnego. Część przedsiębiorstw z okolic Poznania i Szczecina wystąpiła o skrócenie 3-letniego okresu obowiązywania zatwierdzonych stawek. Inne firmy wnioskowały o wcześniejszą zmianę taryf za wodę i ścieki. Zgodnie z KPA Wody Polskie miały 45 dni na rozpatrzenie każdego wniosku. Jednak w wielu przypadkach ten termin został przekroczony. Takie zwlekanie stwierdzono przy rozpatrywaniu 18% wniosków o zmianę taryfy i 40% wniosków o skrócenie okresu obowiązywania taryf. Co więcej, w 40 proc. przypadków ustawowe terminy przekroczono o siedem do choćby 99 dni. Są też przypadki, w których Wody Polskie prowadziły postępowania przez blisko 6 miesięcy.
Ponadto NIK wykazała, iż wnioski o zatwierdzanie taryf za wodę i ścieki rozpatrywano z licznymi naruszeniami przepisów KPA. Wśród nich są przypadki nierzetelnego weryfikowania złożonych wniosków, zatwierdzania błędnych lub niekompletnych wniosków. Oprócz tego stwierdzono brak sporządzonych metryk spraw, a także niezawiadamianie stron o zakończonym postępowaniu. Były też przypadki, gdzie wydanie decyzji przez Wody Polskie nie było poprzedzone wnikliwą analizą dokumentów i uzasadnień wnioskodawców.
Wyniki ankiety kontrolnej NIK
Kontrolując regionalne zarządy gospodarki wodnej (RZGW) Wód Polskich w Poznaniu i Szczecinie, NIK przeprowadziła ankietę wśród firm wodociągowo-kanalizacyjnych oraz gmin z terenu działania powyższych jednostek. Z 600 potencjalnych respondentów ostatecznie ankietę wypełniło 246. Połowa z nich uważa, iż zatwierdzanie taryf za wodę i ścieki powinno być z urzędu ponawiane co roku, a nie jak dotychczas co trzy lata. Co więcej, w 2021 roku 62% ankietowanych przedsiębiorstw wodociągowych miało ujemny wynik finansowy, zaś w 2022 roku było to już 76% firm.
W wyniku stwierdzonych nieprawidłowości ucierpiały również spółki gminne, które w latach 2021–2022 wnioskowały do samorządów gminnych o wsparcie finansowe.
Niemal 61% gmin wspierało w latach 2021–2022 działalność gminnych spółek wodociągowo-kanalizacyjnych. Ponadto 63% gmin, pomimo realizacji zadań związanych ze zbiorowym zaopatrzeniem w wodę i zbiorowym odprowadzaniem ścieków przez spółki, finansowała w latach 2021–2022 inwestycje w infrastrukturę wodociągowo–kanalizacyjną, wydatkując na ten cel w 2021 r. niecałe 139 mln zł, a w 2022 r. już prawie 208 mln zł — czytamy w komunikacie NIK.
Ponadto, jak informuje NIK, 28,5 proc. ankietowanych gmin stosowało określone w zatwierdzonych taryfach dopłaty do cen za dostawę wody lub odbiór ścieków. W sumie na ten cel wydały one 39,4 mln zł w 2021 r. i 35,5 mln zł w 2022 r.
Nieprawidłowe zatwierdzanie taryf za wodę i ścieki — wnioski NIK
Po zakończonej kontroli NIK sformułowała łącznie 18 wniosków pokontrolnych. Wezwała w nich RZGW Wody Polskie w Szczecinie i Poznaniu m.in. do podjęcia działań, które wyeliminują przewlekłości postępowań administracyjnych oraz nieterminowe rozpatrywanie wniosków. Dotyczy to przede wszystkim wniosków o zatwierdzanie taryf za wodę i ścieki. Nakazała też umożliwienie stronom postępowań administracyjnych czynnego w nich udziału. Pozostałe wnioski dotyczą przede wszystkim organizacji, dodatkowych regulacji i monitorowania pracy wewnątrz oddziałów regionalnych Wód Polskich.
Źródło: NIK
