Z jakich programów wsparcia finansowego mogą skorzystać rolnicy w 2025? Sprawdzamy, co proponują instytucje.
Nowe dotacje dla rolników i modyfikacje istniejących programów mają na celu modernizację gospodarstw rolnych, poprawę ich konkurencyjności na rynku oraz promowanie praktyk zrównoważonego rolnictwa.
W 2025 roku polscy rolnicy oraz podmioty sektora rolno-spożywczego będą mieli dostęp do szeregu programów wsparcia finansowego. Podstawowym są dopłaty bezpośrednie, czyli mechanizm wsparcia dla rolników w ramach Wspólnej Polityki Rolnej (WPR).
W 2025 roku dopłaty bezpośrednie będą zmieniać się w kierunku bardziej złożonych i efektywnych narzędzi. Jednym z kluczowych elementów tej transformacji są ekoschematy, z których korzystają rolnicy. Ich wdrożenie to odpowiedź na stojące wyzwania klimatyczne i społeczne.
Zmiany w dopłatach bezpośrednich
System dopłat bezpośrednich w 2025 roku będzie kontynuowany, ale z kilkoma zmianami. Unia Europejska kładzie szczególny nacisk na warunkowość, czyli uzależnienie wysokości wsparcia od spełnienia określonych wymagań.
Warunkowość społeczna – dopłaty będą uzależnione od przestrzegania prawa pracy, zasad BHP i innych regulacji związanych z bezpieczeństwem w gospodarstwach. Naruszenia mogą skutkować obniżeniem dopłat choćby o 10 proc.
Minimalna powierzchnia – planuje się zwiększenie minimalnego progu powierzchniowego, do którego przysługuje wsparcie. Gospodarstwa o powierzchni poniżej 1 ha mogą nie spełniać kryteriów.
Ekoschematy – promowanie proekologicznych rozwiązań
Ekoschematy pozostaną istotnym elementem wsparcia. Mają one na celu finansowe wsparcie rolników pry jednoczesnym promowaniu proekologicznych rozwiązań w gospodarstwach. W ramach ekoschematów możemy uzyskać dodatkowe dopłaty przykładowo obejmujących realizację praktyk przyczyniających się do ochrony środowiska, bioróżnorodności i klimatu. Do takich należą np. praktyki:
- Rolnictwo węglowe – dopłaty za techniki uprawy gleb wiążące więcej dwutlenku węgla, np. stosowanie roślin okrywowych, uproszczenia w uprawie – mniejsza intensywność orki.
- Zachowanie i tworzenie siedlisk przyrodniczych – zakładanie łąk kwietnych, zachowanie międzyplonów i pasów środowiskowych.
- Rolnictwo precyzyjne – stosowanie technologii ograniczających zużycie nawozów i środków ochrony roślin.
Dodatkowe pieniądze w 2025 roku
Zwiększenie premii za praktyki proekologiczne – wsparcie będzie wyższe dla rolników, którzy wdrożą zaawansowane metody z zakresu rolnictwa regeneratywnego.
Dopłaty do zazieleniania – rolnicy mogą liczyć na wsparcie za pozostawianie ugorów, stosowanie poplonów oraz utrzymywanie stref buforowych.
Wsparcie dla rolnictwa precyzyjnego – dopłaty dla gospodarstw stosujących nowoczesne technologie optymalizujące zużycie nawozów i środków ochrony roślin, takie jak na przykład pobieranie próbek glebowych.
Młody Rolnik 2025 z premią do 200 tys. zł
W 2025 roku przewiduje się kontynuację programu z nowymi, korzystnymi zasadami. O wsparcie ubiegać się mogą osoby poniżej 41. roku życia, które rozpoczynają prowadzenie gospodarstwa rolnego. Nie korzystały (lub ich współmałżonkowie) wcześniej z dotacji w ramach programu Młody Rolnik.
Beneficjenci muszą posiadać odpowiednie kwalifikacje i umiejętności rolnicze lub zobowiązać się do ich uzyskania w okresie 3 lat. Brak kwalifikacji nie stanowi przeszkody w ubieganiu się o dotację, ale może zagwarantować dodatkowe punkty.
Wysokość wsparcia wynosi do 200 tys. zł netto. Środki te mogą być wykorzystane na zakup gruntów, maszyn, budowę infrastruktury czy modernizację budynków. 100 proc. dotacji można przeznaczyć na środki trwałe lub rozdysponować wsparcie na środki trwałe i środki do produkcji. Czas wypłaty środków od złożenia wniosku to od 9 do 12 miesięcy. Termin naboru: Nabór wniosków planowany jest w okresie od 19 czerwca 2025 do 2 września 2025 roku.
Rozwój małych gospodarstw 2025
Małe gospodarstwa rolne stanowią ponad 50 proc. wszystkich gospodarstw w Polsce. W 2025 roku będzie kontynuowany program wsparcia, który kierowany jest do rolników prowadzących gospodarstwa o powierzchni do 5 ha. Skorzystanie z innych programów wsparcia we wcześniejszych latach, jak Młody Rolnik 2024, Restrukturyzacja małych gospodarstw nie wyklucza z możliwości ubiegania się o dotację.
O wsparcie ubiegać się mogą:
- Gospodarstwa, których wielkość ekonomiczna (uprawy zgłoszone w tym roku do dopłat oraz zarejestrowane zwierzęta) znajduje się poniżej 25 tys. euro.
- Rolnicy, którzy mogą wykazać faktury sprzedażowe na co najmniej 5 tys. zł brutto.
- W 3 ,4 oraz 5 roku po zakwalifikowaniu do programu i otrzymaniu wsparcia przychody z działalności rolniczej w gospodarstwie nie mogą być niższe niż 51 600 zł brutto. Wysokość przychodu określa wielkość ekonomiczna gospodarstwa.
Wysokość wsparcia to maksymalnie do 120 tys. zł netto dla prowadzących produkcję ekologiczną lub rejestrujących Krótkie Łańcuchy Dostaw. Wypłata następuje w ciągu 9-12 miesięcy od złożenia wniosku. Nabór wniosków planowany jest w okresie od 25 lipca 2025 do 20 września 2025 roku.
Inwestycje w gospodarstwach rolnych zwiększające konkurencyjność
Wsparcie na modernizację gospodarstw rolnych zwiększające konkurencyjność będzie kontynuowane w 2025 roku. W ramach programu rolnicy mogą uzyskać dofinansowanie na:
- Rozwój technologii rolnictwa precyzyjnego (Obszar A)
- Rolnictwo ekologiczne (Obszar B)
- Przechowalnictwo (Obszar C)
- Zakup nowoczesnych maszyn rolniczych do zbioru (Obszar D dla grup rolników)
O wsparcie mogą ubiegać się właściciele gospodarstw do 300 ha. Wielkość ekonomiczna gospodarstwa (WEG) od 25 tys. euro do 250 tys. euro, z której właściciel gospodarstwa uzyskuje przychód ze sprzedaży (z ostatnich 12 miesięcy) na poziomie minimum 75 tys. zł w przypadku obszarów A, C oraz D i 45 tys. zł dla obszaru B tylko w przypadku gospodarstw prowadzących produkcję ekologiczną.
Wysokość wsparcia (maksymalna kwota w formie refundacji kosztów kwalifikowanych):
- Obszar A – 300 000 zł
- Obszar B – 1 300 000 zł (1 mln zł na budynki i 300 tys. zł na maszyny)
- Obszar C – 1 300 000 zł (1 mln zł na budynki i 300 tys. zł na maszyny)
- Obszar D – 300 000 zł (tylko dla grupy co najmniej 3 rolników)
Termin naboru wniosków dla poszczególnych obszarów:
- Obszar A – nabór w 2025 roku
- Obszar B – 21 listopada 2024 – 30 grudnia 2024
- Obszar C – 21 listopada 2024 – 30 grudnia 2024
- Obszar D – nabór w 2025 roku
Ochrona środowiska i łagodzenie zmian klimatu
Jednym z priorytetów WPR na lata 2023-2027 jest walka ze zmianami klimatycznymi. W 2025 roku będą kontynuowane programy wspierające działania z zakresu:
- Redukcji emisji gazów cieplarnianych – dotacje na instalację systemów ograniczających emisje z obornika i gnojowicy.
- Ochrony wód i gleby – wsparcie na zakładanie stref buforowych i systemów retencyjnych.
- Rolnictwa ekologicznego – zwiększone stawki dla rolników ekologicznych.
Fundusz Ochrony Rolnictwa
Fundusz Ochrony Rolnictwa ma na celu zabezpieczenie interesów rolników w przypadku niewypłacalności podmiotów skupujących ich produkty. W 2025 roku planowane są zmiany zwiększające zakres ochrony oraz dostęp do funduszy.
Nowe mechanizmy kompensacyjne – rolnicy będą mogli szybciej odzyskać należności w przypadku bankructwa skupującego.
Rozszerzenie listy uprawnionych – ochrona obejmie więcej grup producentów.
ARMiR publikuje aktualne informacje o terminach i limitach naborów oraz opis harmonogramu naboru wniosków