Ochrona biologiczna – co działa w uprawie marchwi?

Przed nami kolejny sezon marchwiowy. Choć krajowa produkcja sukcesywnie spada, Polska przez cały czas utrzymuje się w europejskiej czołówce ze zbiorami na poziomie 560 tys. ton w 2024 roku. Pozornie niewymagające warzywo jest wyjątkowo wrażliwe na niedobory mikroskładników, dlatego tak ważne jest zadbanie o prawidłowy rozwój korzeni i ochronę przed szkodnikami. Czy ochrona biologiczna ma do zaoferowania skuteczne alternatywy dla środków konwencjonalnych w polowej uprawie marchwi?

Zdrowy start

Wczesny siew marchwi do gruntu zwykle odbywa się od marca do maja. Aby przyspieszyć zbiory i zabezpieczyć młode rośliny przed przymrozkami, powszechnie stosuje się osłony z folii lub włókniny.

Dla lepszego ukorzeniania się roślin oraz ochrony wschodów przed chorobami odglebowymi – coraz więcej rolników sięga po preparaty zawierające pożyteczne grzyby z rodzaju Trichoderma spp.

Aktywnie wspierają one rozwój zdrowego systemu włośnikowego, co przekłada się na lepsze pobieranie wody i składników pokarmowych przez rośliny. Dodatkowo, korzenie siewek skolonizowane przez grzybnię Trichoderma są skutecznie chronione przed groźnymi patogenami glebowymi.

Zastosowanie Trichoderma spp. wzmacnia odporność marchwi na stres, wynikający m.in. nieodpowiedniego nawożenia, niewłaściwego nawodnienia czy trudnych warunków atmosferycznych.

Najlepszą obroną jest atak

Jednym z niewielu zarejestrowanych środków ochrony roślin zawierających pożyteczny grzyb Trichoderma – Trichoderma harzianum T-22 jest produkt Trianum. Sam szczep jest o tyle interesujący, iż powstał w wyniku połączenia dwóch innych szczepów: T-95 i T-12. Pierwszy z nich odznacza się niezwykłą skutecznością w kontroli chorób. Z kolei T-12 wykazuje wyższą zdolność konkurowania o zasoby, choćby w ograniczonych warunkach.

Co więcej, T. harzianum T-22 porasta ściany komórkowe patogenów i prowadzi do ich rozkładu. Mamy tu zatem do czynienia z bardzo proaktywnym działaniem produktu, a status środka ochrony roślin jest gwarantem zarówno jego działania, jak i zgodności ze składem deklarowanym przez producenta.

Skuteczna ochrona przed szerokim spektrum chorób

Uprawy marchwi są narażone na liczne choroby odglebowe i przenoszone przez nasiona, takie jak plamistość zgorzelowa korzeni marchwi (Pythium spp.), rizoktonioza marchwi (Rhizoctonia carotae) czy zgnilizna twardzikowa (Sclerotinia sclerotiorum). Wiele z tych patogenów prowadzi do zamierania siewek tuż przed lub zaraz po wschodach, co powoduje straty i znacząco obniża potencjalne plony.

Badania wykazały, iż stosowanie Trianum w uprawach marchwi może znacznie ograniczyć straty spowodowane przez Pythium. W jednym z doświadczeń polowych, w których zastosowano Trianum, liczba porażonych roślin była o 20% niższa w porównaniu z chronioną innym środkiem biologicznym kombinacją. Plony wzrosły z 45,4 t/ha do 47,92 t/ha, co przełożyło się na wzrost przychodów rolnika z 13 620 do 14 376 euro na hektar.

Skuteczność Trianum potwierdziły również badania przeprowadzone w Polsce. Straty roślin wyniosły odpowiednio 0,37% dla ochrony biologicznej i 0,77% dla ochrony konwencjonalnej. Wyniki te jednoznacznie wskazują, iż Trianum to innowacyjne i efektywne rozwiązanie, które nie tylko ogranicza straty, ale realnie wpływa na wzrost plonów i opłacalność uprawy.

Ochrona po zbiorach – mniej strat w przechowywaniu

Biologiczny środek ochrony roślin Trianum zapewnia skuteczną ochronę nie tylko w trakcie wegetacji, ale także w okresie przechowywania plonów.

Badania wykazały, iż po dwóch miesiącach przechowywania jedynie 4,7% marchwi wykazywało objawy porażenia przez Pythium spp., a po czterech miesiącach odsetek ten wzrósł nieznacznie do 4,8%. Dla porównania, przy zastosowaniu standardowej metody ochrony, już po dwóch miesiącach porażonych było aż 11,7% korzeni.

Trianum wyraźnie zwiększa trwałość przechowalniczą marchwi, zapewniając długoterminową i skuteczną ochronę przed chorobami.

Trichoderma – produkt czy środek ochrony roślin?

Jak pokazują powyższe badania na przykładzie Trianum, można zapewnić skuteczną ochronę przed Pythium oraz innymi chorobami glebowymi, zwiększyć plony oraz zminimalizować występowanie chorób przechowalniczych. Czy podobnych rezultatów można oczekiwać po wszystkich preparatach zawierających pożyteczne grzyby z rodzaju Trichoderma spp.?

Przy wyborze preparatu zawierającego Trichoderma warto zwrócić uwagę na jego szczep. Przykładowo omówiony szerzej szczep gatunku T. harzianum jest najlepiej przebadanym szczepem i jest bardziej ekspansywny niż np. dostępne komercyjnie szczepy gatunku Trichoderma asperellum. Oznacza to, iż choćby przy wyższym stężeniu tego drugiego w produkcie, możemy spodziewać się niższych lub porównywalnych efektów z T-22.

Drugą kwestią jest rejestracja jako środka ochrony roślin. Wybierając zarejestrowane produkty możemy mieć pewność, iż kupujemy konkretny, określony ilościowo w specyfikacji produktu mikroorganizm. Wartością referencyjną jest 1 gram preparatu – przy deklaracji 10⁹ jtk/g oznacza to, iż w jednym gramie znajduje się miliard (1 000 000 0000) żywych zarodników. Z kolei 5×105 jtk/g to 500 000 żywych zarodników, zatem o wiele, wiele mniej. Im niższa liczba przy potędze, tym mniej efektywnych zarodników trafia do gleby – a to bezpośrednio wpływa na skuteczność preparatu.

Dla powodzenia w stosowaniu ochrony biologicznej bardzo istotną rolę odgrywają dawki produktu. W przypadku zarejestrowanych ŚOR dawkowanie jest precyzyjnie określone w etykiecie, a skuteczność takiej właśnie dawki jest potwierdzona badaniami. Niestety, wiele preparatów dostępnych na rynku bez statusu środka ochrony roślin zaleca znacznie niższe dawki Trichoderma. Nasuwa się zatem pytanie, czy produkt zawierający niezweryfikowaną ilość Trichoderma i stosowany w znacznie niższej dawce może rzeczywiście zadziałać?

Jednym z kluczowych elementów skutecznej ochrony biologicznej marchwi z wykorzystaniem Trichoderma jest adekwatne przechowywanie preparatu. Aby mikroorganizm zachował swoją aktywność i skuteczność, produkt powinien być przechowywany w szczelnie zamkniętym opakowaniu, w temperaturze 4–8°C, z dala od światła słonecznego i źródeł ciepła. Tylko takie warunki gwarantują, iż zawarta w preparacie Trichoderma zachowa pełnię swoich adekwatności aż do momentu użycia – tak jak ma to miejsce w przypadku produktu Trianum.

Nowy sezon w partnerstwie z naturą

Najbliższe tygodnie to czas wyboru środków ochrony roślin, które będą decydowały o zdrowiu upraw marchwi. Warto zwrócić uwagę na przebadane, skuteczne i co ważne zarejestrowane środki biologiczne. Produkty takie jak Trianum, zawierające pożyteczny grzyb Trichoderma bardzo dobrze wpisują się jako element strategii integrowanej ochrony roślin (IPM). Inwestycja pozwoli na wyższe i bardziej wyrównane plony oraz ochronę choćby po zbiorach.

Dostępne formulacje pozwolą na wybór bardziej dogodnej dla rolnika formy aplikacji:

• Trianum-G występuje w granulacie, który może być mieszany z podłożem, rozprowadzony na powierzchni gleby lub dodany do bruzdy.
• Trianum-P ma postać proszku, który całkowicie się rozpuszcza i nadaje się do stosowania przez systemy kroplujące, zraszacze oraz inne typy instalacji do podlewania.

Warto nadmienić, iż stosowanie rozwiązań z zakresu biokontroli, takich jak Trianum, oferuje wiele korzyści. Unikamy chemicznych pozostałości w uprawach. Znika także konieczność zachowania odstępów czasowych przed zbiorami. Zapewnia to większą kontrolę i elastyczność w momencie zbiorów.

Produkt Trianum-P dopuszczony do obrotu na podstawie zezwolenia nr R – 3/2017wu oraz Trianum-G dopuszczony do obrotu na podstawie zezwolenia nr R-8/2017wu. Ze środków ochrony roślin należy korzystać z zachowaniem bezpieczeństwa. Przed każdym użyciem przeczytaj informacje zamieszczone w etykiecie i informacje dotyczące produktu. Zwróć uwagę na zwroty wskazujące na rodzaj zagrożenia i przestrzegaj zasad bezpiecznego stosowania produktu wskazanych na etykiecie.